Boşanmada Maddi ve Manevi Tazminat Davaları

Boşanma davaları yalnızca evlilik birliğinin sona ermesiyle sınırlı değildir. Taraflardan birinin evlilik süresince yaşadığı zararların karşılanması için maddi veya manevi tazminat davası açılabilmektedir. Aile hukuku, bu noktada eşlerin haklarını koruyarak mağduriyetlerin önüne geçmeyi amaçlar.

Maddi Tazminat

Maddi tazminat, boşanma sürecinde kusursuz veya daha az kusurlu olan eşin, diğer eşin kusurlu davranışları nedeniyle uğradığı ekonomik zararların giderilmesini kapsar.

Maddi Tazminatın Şartları

• Eşlerden birinin kusurlu davranışının bulunması,

• Diğer eşin bu davranıştan dolayı ekonomik kayba uğraması,

• Boşanma ile birlikte bu kaybın açıkça ortaya çıkması.

Hakim, tarafların mali durumlarını ve evlilik boyunca sahip oldukları yaşam standardını dikkate alarak maddi tazminat miktarına karar verir.

Manevi Tazminat

Manevi tazminat ise, eşlerden birinin kişilik haklarının boşanma sürecinde zedelenmesi durumunda gündeme gelir. Hakaret, aldatma, şiddet veya onur kırıcı davranışlar, manevi tazminata sebep olabilir.

Manevi Tazminatın Amacı

Bu tazminatın amacı, mağdur eşin yaşadığı manevi üzüntü ve yıpranmanın bir nebze de olsa giderilmesidir. Ancak manevi tazminat, kişilik haklarının ihlali nedeniyle sembolik bir karşılık olup, maddi kazanç sağlama amacı taşımaz.

Hakimin Değerlendirme Kriterleri

Hakim, tazminat miktarını belirlerken şu unsurları dikkate alır:

• Eşlerin kusur oranı,

• Mağduriyetin boyutu,

• Sosyal ve ekonomik durum,

• Tarafların kişisel ve ailevi koşulları.

Maddi ve Manevi Tazminatın Birlikte Talebi

Boşanma davalarında mağdur eş hem maddi hem de manevi tazminat talebinde bulunabilir. Bu iki tazminat birbirinden bağımsızdır ve farklı gerekçelere dayanır. Dolayısıyla hakim, her iki talebi ayrı ayrı değerlendirir.

Uygulamada Karşılaşılan Örnek Durumlar

• Evlilik süresince kusurlu eşin ekonomik kayba yol açması durumunda maddi tazminat,

• Aldatma veya şiddet gibi olaylarda manevi tazminat,

• Her iki durumun birlikte yaşandığı hallerde hem maddi hem de manevi tazminat.

Boşanma Sonrası Adalet Arayışı

Tazminat davaları, boşanma sürecinde mağdur olan eşin haklarının korunmasını sağlar. Maddi kayıpların telafi edilmesi ve manevi zararların bir nebze de olsa giderilmesi, adaletin gerçekleşmesi açısından önemlidir.