Vasiyetnamenin Geçerlilik Şartları: Hukuki Çerçeve
Vasiyetnamenin geçerli sayılması için gerekli şartları, türlerini ve hukuki çerçevesini öğrenin.
LL.M. Avukat 👩🏻⚖️ Master of LAW Graduate
Hayatın doğal akışı içinde herkes bir gün geride bıraktıklarının nasıl paylaşılacağını düşünür. İşte bu noktada devreye giren vasiyetname, kişilerin malvarlığı üzerinde ölümünden sonra nasıl tasarrufta bulunacağını belirlediği, hukuken bağlayıcı bir belgedir. Ancak her vasiyetname, hukuken geçerli kabul edilmez. Türk Medeni Kanunu’nda vasiyetnamenin geçerli sayılabilmesi için belirli şekil şartları ve içerik kuralları düzenlenmiştir.
Bu yazıda vasiyetnamenin hukuki çerçevesini, geçerlilik şartlarını ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alacağız.
Vasiyetnamenin Tanımı
Vasiyetname, bir kimsenin ölümünden sonra hüküm doğuracak şekilde yaptığı, tek taraflı ve kişisel irade beyanıdır. Kişi, malvarlığı üzerindeki tasarruf yetkisini kullanarak mirasçı atayabilir, belirli mal bırakabilir veya mirastan çıkarma gibi düzenlemelere yer verebilir.
Vasiyetnamenin Türleri
Türk Medeni Kanunu, vasiyetnameleri üç ana gruba ayırır:
Resmi Vasiyetname
Noter, sulh hakimi veya yetkili memur huzurunda yapılan vasiyetnamedir. İki tanığın da imzası gerekir. En güvenilir vasiyetname türü kabul edilir.
El Yazılı Vasiyetname
Kişinin kendi el yazısıyla, tarih ve imza ekleyerek hazırladığı vasiyetnamedir. Tamamının el yazısı olması geçerlilik için şarttır. Bilgisayarda yazılıp imzalanması hukuken geçerli değildir.
Sözlü Vasiyetname
Olağanüstü hallerde (ölüm tehlikesi, savaş, iletişim imkânsızlığı gibi) iki tanık önünde sözlü olarak yapılan vasiyetnamedir. Tanıkların en kısa sürede bu beyanı resmi makama bildirmesi gerekir.
Geçerlilik Şartları
Vasiyetnamenin geçerli kabul edilebilmesi için şu şartların yerine getirilmesi gerekir:
Fiil ehliyeti: Vasiyetnameyi düzenleyen kişi 15 yaşını doldurmuş ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır.
Şekil şartları: Vasiyetnamenin türüne göre kanunda belirtilen şekil şartlarının eksiksiz yerine getirilmiş olması gerekir.
İrade serbestisi: Kişi, baskı altında olmadan, kendi özgür iradesiyle vasiyetnameyi hazırlamalıdır.
Tarih ve imza: Özellikle el yazılı vasiyetnamede tarih ve imza olmazsa geçersiz sayılır.
Vasiyetnamenin İptali ve İtiraz Hakkı
Mirasçılar, vasiyetnamenin şekil şartlarına aykırı düzenlendiğini, irade fesadı (baskı, hile, korkutma) bulunduğunu veya vasiyet sahibinin fiil ehliyetine sahip olmadığını iddia ederek iptal davası açabilirler. Bu nedenle vasiyetname hazırlanırken profesyonel hukuki destek almak önemlidir.
Neden Profesyonel Destek Alınmalı?
Yanlış veya eksik hazırlanmış bir vasiyetname, kişilerin son arzularını geçersiz kılabilir. Bu durum mirasçılar arasında uzun süren davalara yol açabilir. Avukat desteğiyle hazırlanan vasiyetnameler ise hem şekil hem içerik bakımından güvence altına alınarak ileride doğabilecek ihtilafların önüne geçer.
Vasiyetnamenin Hukuki Önemi
Vasiyetname, yalnızca mal paylaşımını değil; aynı zamanda aile içi huzurun ve adaletli bir dağılımın sağlanmasını da hedefler. Hukuki güvence altına alınmış bir vasiyetname, hem vasiyet eden kişinin iradesini korur hem de mirasçılar arasında olası uyuşmazlıkların önüne geçer.
